De eerste vormen van onderwijs waren catechismuslessen. Waarschijnlijk werd er al vanaf het einde van de 16de eeuw onderwezen uit de catechismus van Lodewijk Maekeblijde. In jaren 1760-1770 werd er zondagsschool georganiseerd in Proven. Vanaf 1779 zou een burgerlijke onderwijzer aan het werk gegaan zijn.
Gemeenteschool
In 1855-1856 werd de nieuwe gemeenteschool met woning voor de hoofdonderwijzer tegenover het gemeentehuis afgewerkt. Later in 1950 verdwenen deze gebouwen en ontstond een plein waarachter de nieuwe gemeenteschool was gebouwd.
Overaanbod
In 1885 waren er drie lagere scholen te Proven en werd de avondschool overbodig. Er was een ‘vrije knechtenschool’, een ‘liberale gemeenteschool’ en een ‘parochieschool’... De meisjesschool bevond zich waar nu Bakkerij Stefaan te vinden is op Provenplein 46. In 1892 overleed juffrouw Vlieghe en kwamen drie kloosterzusters uit Moorslede haar taken verderzetten.
Nieuwbouw
In 1893 werden de eerste gebouwen (A- en B-blok) van de huidige vrije basisschool en het klooster opgericht. De kleuters en meisjes liepen school in de vrije meisjesschool, de jongens in de gemeentelijke jongensschool. Deze structuur werd aangehouden tot in de jaren 70 van de twintigste eeuw. De gemeenteschool werd in 1939 uitgebreid met drie nieuwe klassen om te vermijden dat de oudste jongens nog les moesten volgen in het gemeentehuis aan de overkant van de straat. Deze gebouwen, naast OC De Croone, worden nu gebruikt door de bibliotheek, de jeugd- en de muziekvereniging. Ook de meisjesschool moest uitbreiden: in 1930 werden twee nieuwe klassen gebouwd (huidig C-gebouw).
Naar fusie
In 1938 gingen het klooster en de meisjesschool over naar de zusters van Wingene. Zes zusters werkten in de school en drie in het voormalig rusthuis (naast de gemeenteschool). In oktober 1979 fuseerden de gemeentelijke jongensschool en de vrije meisjesschool tot een vrije gemengde basisschool. De meesters Alfons Debergh en Michel Borey maakten de overstap naar de vrije basisschool.
Pastoor Michel Ollivier
Sinds de jaren 1970 leidde pastoor Ollivier de inrichtende macht van de Provense school. Hij bezocht jaarlijks alle gezinnen van het dorp. Elke dag begroette hij de schoolgaande kinderen en hun (groot)ouders op school. De school groeide en bloeide tot zes lagere klassen, drie kleuterklassen, een peuterklas en een jong, dynamisch team. Met de hem typerende diplomatie en tactiek liet hij de Sint-Jozefzaal bouwen, het kloostergebouw integreren in de school en het huisje waarin nu de buitenschoolse opvang gebeurt verwerven. Ook de school van Krombeke kwam in dezelfde inrichtende macht terecht.
Naar de toekomst
Na zuster Aloysia leidde Lucienne Desomer de school tot in 1993. Ze werd opgevolgd door Frans Yde die tot 2004 een geoliede tandem vormde met pastoor Ollivier. Daarna werd Marleen Recour directeur. Diverse bouw- en verbouwingswerken werden door haar geleid. In 2013 werd ze opgevolgd door Annabel Vanlerberghe die haar taak in 2017 wegens ziekte moest onderbreken. Ze werd vervangen door Nathalie Hoet. Sinds september 2019 leidt Veroniek Engelbrecht VBS De Kastanje Proven-Krombeke naar de toekomst.
